Xlordioksid - İçməli su təmizlyi

 Xüsusiyyətləri

Çox güclü bir oksidləşdirici olduğundan bilinən ən güclü dezinfektantlardan biridir. Bakteriya, virus, göbələk, yosun, parazit, kif və mayaların yox edilməsində %100 təsirlidir. Suda çox sürətli həll olur. Xlordioksidin patogenləri məhv etməsindək uğurun sirri olduqca qərarsız bir quruluşda olmasıdır. Bütün patogenlər elektron vermə meylində olduğundan, Xlordioksid kimi oksidləşdirici maddələr, bu elektron qaynaqlarından rahat elektron ala bilən kimyəvi birləşmələrdir. Bununla yanaşı, sağlam toxumalar və oksigenlə bəslənən mikroorqanizmlər Xlordioksiddən təsirlənmirlər.
Xlordioksid xlora bənzər qoxu və görünüş xüsusiyyətlərinə sahib olmasına baxmayaraq, istər kimyəvi istərsə də davranış olaraq əsas xlordan tamamilə fərqli bir quruluşa malikdir. Xlordioksid son dərəcə kiçik, qərarsız və çox güclü bir molekuldur. 

Üstünlükləri

• Bilinən ən güclü oksidantlardan biridir
• Geniş pH diapazonunda təsirlidir, suyun pH'ından təsirlənməz
• Çox geniş təsir spektrumuna sahibdir (bakteria, virus, göbələk, yosun, parazit, kif, maya vb.)
• Hal-hazırda formalaşmış biofilm və yosun təbəqəsini yox etdiyi kimi onların təkrar formalaşmasını əngəlləyir
• Patogenlər tərəfindən məhsula qarşı immunitet formalaşması mümkün deyil
• Ağır metalları (dəmir, manqans və s.) sürətli oksidləşdirərək mühitdən uzaqlaşdırır
• Sudakı mövcud pis qoxu və dadı yox edər (fenollar, yosun və s.)
• Stabildir, qapalı su sistemlərində qalıq qoruma təmin
• Aşındırıcı deyildir (Su ilə seyrəldiyi üçün)
• Kanserogen deyil
• Ekoloji təmizdir və təbiətdə yan məhsul buraxmır, parçalandığında su və duza dönür
• Səmərəlidir, çox aşağı dozalarda qısa zamanda patogenləri məhv edər
• Legionella üçün bilinən ən təsirli və səmərəli həll yoludur
• Qoxusuzdur, durulamaya ehtiyac yaratmaz (Su ilə seyrəldiyi üçün)
• Mühitdə formalaşan pis qoxuları yox edər
• Amonyakla və azotlu birləşmələrlə reaksiyaya girməz
• Bromit ilə reaksiyaya girmədiyindən bromat və bromatlı yan məhsullar formalaşmaz
• Sudakı aldehid, siyanür, azot və kükürd birləşmələrini neytrallaşdırır
• Xlorla müqayisədə təsir gücü təxminən 3 qat daha çoxdur
• Xlor kimi xloramin və THM meydana gəlməsinə səbəb olmaz
• Giardia (tək hüceyrəli canlılar) və Cryptosporidium'lara qarşı son dərəcə təsirlidir
• Xlorla müqayisədə Giardiaları 5 qat daha sürətli inaktivasiya edər
• Sərbəst radikal meydana gətirən tək biosiddir
• Sərbəst radikal yaratdığı üçün son dərəcə sürətli sporisidal təsir göstərir

Su ilə qarşılıqlı təsirlərdə

Xlordioksidin ən vacib xüsusiyyətlərindən biri də su ilə təmasındakı yüksək həllolma əmsalır, xüsusilədə soyuq suda. Xlordioksid su ilə təmasda heçbir halda hidroliz olmaz, bunun yerinə məhlul içində həll olmuş qaz formatında qalır. Zamanla yox olacaq olan Xlordioksid qazı, hava vasitəsilə tamamı ilə  buxarlaşır. Bu da Xlordioksidin rezidual (qalıq) təsirinin olmadığını sübut edir.

Oksidləşmə Təsiri

Xlordioksidin unikal bir oksidan olmasının ən əhəmiyyətli səbəbi, özünə xas elektron dəyişdirmə mexanizmidir. Bilinən bütün dezinfeksiya edici vasitələrin oksidləşmə gücləri və tutumları araşdırıldığında, xlordioksidin ən aşağı dozalarda belə son dərəcə təsirli olduğu görülməkdədir.

Aşağıda iştirak edən oksidləşmə gücü və oksidləşmə tutumu cədvəli, Xlordioksidin ən təsirli eyni zamanda ən az aşındırıcı (korroziv) təsiri olan dezinfeksiyaedici olduğunu elmi olaraq da açıqca ortaya qoymaqdadır.